 |
| Ginurithon ni Pdt. Dr. Robinson Butarbutar |
"Manghangoluhon hatigoran dohot asi ni roha ni Debata" (Psalmen 89: 15-18)
Hamuna angka Dongan.,
I. Mananda Debata na tigor dohot Parasi Roha
Di pamilangmilangion dohot hinabagas ni hahomion partondion ni parPsalmen, i ma marpos ni roha di hatauon ni na porsea di Debata mangarajai nang mandongani, marmudumudu, mangaramoti nang manghaholongi pardalanan ni ngolu ni hasiangan on dohot angka na di bagasanna, jolma i nang angka na manggulmit na asingna i, sai diarop parPsalmen do asa dipatupa Debata tu na porsea i hatigoranNa mangondihon na porsea i maradophon angka na so unduk tu angka dalan manang lomo ni Debata.
Tigor do Debata mangondihon angka partigor, angka na unduk tu hata/lomo ni rohaNa na ginosagosa ni parjahat. Dihalomohon jala dipatupa Debata do hatigoran tu hita angka na tinompaNa. Ndang mardingkan Debata mamasumasu na unduk tu hataNa, jala manghasogohon huhut manguhum angka na so unduk tu hataNa. Tibu manang lumeleng, alai sai hot do sangkap nang bagabagaNa manguhum angka parjahat i na patupa ulaon na jat tu angka dongannasida jolma, tarlumobi tu angka na satia marDebata, tu angka na unduk mangulahon lomo ni rohaNa. Ndang boi Debata dielaela manang aha dohot manang ise di na patupa hatigoranNa.
I do umbahen dihasogohon Debata angka na papeol uhum, dalan panoramora diri marhite na patupa na so tigor/na so adil tu angka na metmet, na so mardihadiha, angka na so margogo. Diuhum Ibana do pardosa i, nang bangsoNa sandiri na mangola ndang tigor, ndang adil. Bahat situtu do angka raja na diuhum ibana siala ndang unduk nasida tu Debata, ndang unduk nasida tu lomo ni rohaNa.
Alai di tingki na dos, diboto jala diarop parPsalmen do na atik pe Debata partigor, sipajongjong hatigoran/keadilan/tsedeg do Debata, ndang talu Debata di Asi ni roha, khesed-Na, tu angka pardosa i. I do Debata Sitolu sada i. Ala ni i, sai diarop parPsalmen do asa dipalumehon Debata tu ibana, tu pomparanna, tu bangsona asi ni roha ni Debata, marhite na manesa dosanasida, mamboan nasida mulak, mamasumasu ngolu, tano, suansuanan, pahanpahanan nang ulaonna, di hauma nang di balian, dohot ma tahe di bagasna, songon i nang di ganup rumang ni ngolu nang ulaon na bangsoNa i. Tangkas do i tarsurat di Bibelta i, na di Padan Naimbaru dohot di Padan Narobi. Tangkas do i dipatupa Debata sian na robi sahat tu tingki on.
Siala ni i do tarbahen ni parPsalmen manghatindangkon na mangihuthon siala ni panandaion na tangkas di hatigoran dohot asi ni roha ni Debata (ayat 15): Martua ma bangso na umboto olopolop, angka na marpangalaho di bagasan hatiuron ni bohiM, ale Jahowa. Sai marolopolop do nasida manipat ari marhjtehite goarMu, jala timbul do nasida hinorhon ni hatigoranMu. Jala diuduti manghatindangkon songon on: Ai Ho do saudara ni hagogoonnasida, jala hinorhon ni habasaonMu do manuarang tanduknami. (ayat 16-18).
Isarana: Bangso Jerman na manindos angka bangso di porang portibi na paduahon, patupahon na so tigor tu bangso Jahudi nang tu angka bangso na di humaliangnasida, songon i nang na patupa na so jolma tu angka kaum difable, marhatauon na marasing, diujungna mangadopi hatigoran ni Debata na manguhum nasida marhite hatatalunasida tu sordadu sekutu. 60% huta Jerman malengse panghorhon ni angka serangan ni sordadu sekutu. Alai dipalumehon Debata do asi ni rohaNa tu bangso pardosa naung talu jala na marhutahon naung malengse i marhite program Marshall pinatupa ni Amerika tu nasida, huhut mamasumasu hamubaon ni roha ni bangso i, gabe bangso na maju muse dungkon ni pardalan ni Marshall Plan i, nuaeng gabe bangso na maju. Lam mardohar ma ngolu ni bangso Jerman i dung diongkunasida dosanasida, jala diasii Debata nasida.
Nuaeng on, taida do na so tigor pinatupa ni Presiden Putin sian Russia maradophon bangso/negara Ukraina marojahan tu surasura na so apala sintong, na mandok adong na songon Nazi di Ukraina, na manusai bangso Ukraina na haroroanna sian Rusia, halak Rusia na mangolu di Ukraina. Diporangi ibana bangso i sampe tung manaon situtu, bahat na mengungsi. Ndang dipasombu Debata ulaon ni si Putin na mambahen bahat susa jolma di portibion, ndang holan halak Ukraina, alai dohot ma tong angka bangso na asing di portibion siala gabe hurangan sipanganon bahat bangso di portibion.
Di tingkina idaonta do hatigoran ni Debata patupaonNa maradophon Presiden Putin. Bahatnai angka na jat pinatupa ni jolma tu donganna jolma di portibion, sian na metmet sahat tu na balga, angka ulaon na jat. Di tingkina idaonnasida do hatigoran ni Debata maradophon nasida. Idaonta ma di tingkina bangso Ukraina i mandok na hinatindangkon ni parPsalmen i, atik pe nuaeng manaon situtu dope nasida: Sai marolopolop do nasida manipat ari marhitehite goarMu, jala timbul do nasida hinorhon ni hatigoranMu (ayat 17)
Dohot hata na jempek, ditanda dohot dihaholongi parPsalmen do Debata na tigor dohot Debata na patupa asi ni rohaNa tu angka jolma, angka na mardalan di hataNa. Songon i ma dengganna ngolu ni sitiop hatigoran dohot asi ni roha ni Debata, gabe tarbahen ni parPsalmen do manghatindangkon di Psalmen 89: 15-18 tua ni na mardalan di bagasan dalan ni Jahowa.
Siala ni i do, angka dongan, diajarhon do di hita ruas ni HKBP asa tongtong manghirim di hatigoran dohot asi ni roha ni Debata, ai martua do hita disi, diondihon sian angka na mangalo Debata, huhut dapotan asi ni rohaNa na so tarasam i, pola sahat tu na dipelehon Debata do Jesus Kristus pasaut asi ni rohaNa humophop hita.
II. Manghangoluhon hatigoran dohot asi ni roha ni Debata
Alai nuaeng di jamitanta, angka dongan, asing ni pabagas hatigoran dohot asi ni roha ni Debata naung pinalumehonNa tu hita jolma na gok hagaleon i, dipangido do tu hita asa "manghangoluhon hatigoran dohot asi ni roha ni Debata." Tontu, sada sian pinangidona tu hita, marhite hata manghangoluhon hatigoran dohot asi ni roha ni Debata, i ma asa unang lupa hita di duansa, hatigoran dohot asi ni roha ni Debata i, ndang holan na sada, hatigoranNa, na sada nari, asi ni rohaNa, ndang ringkot. Songon i do baliksa. Alai ingkon duansa do.
Parjolo, na tigor do Debata maradophon hajolmaon. Ndang dipasombu angka na mangulahon ulaon na maralo tu hatigoran/keadilan marlomolomo. Ndang. Hatigoranna do na manguhum na so tigor. Hatigoranna do na mamasumasu na patupa hatigoran/keadilan. Alai angka pardosa niuhum ni Debata marhite hatigoranNa i pe tong do diasii Debata. Duansa ingkon tongtong taingot di ngolunta.
Alai na paduahon, i ma dipangido hita manghangoluhon duansa di na paadopadop hita dohot donganta jolma nang na tinompa na asingna i di portibion: Ingkon hangoluhononta do hatigoran dohot asi ni roha ni Debata. Asa ndang holan paidaida hatigoran dohot asi ni roha ni Debata hita, ndang holan mamparhajob hatigoran dohot asi ni roha ni Debata hita angka na mangulahon lomo ni rohaNa, alai dipangido hita asa hite pe manghangoluhon hatigoran dohot asi ni rohaNa i di ngolunta.
Songon angka naung pinatigor ni Debata hita di bagasan Jesus Kristus, ingkon lomo do rohanta mida dohot mangulahon hatigoran/keadilan maradophon angka donganta jolma nang angka na tinompa na asing i, mamungka sian bagasta/keluarganta sahat tu angka donganta sahangoluan di portibion, songon dalanta manghamauliatehon asi ni rohaNa tu hita, na di bagasan Jesus Kristus, naung palua hita sian dosa nang hamatean na manontong i, jala naung mamasumasu ngolunta marsadasada. Songon angka naung pinamasukna hita tu harajaonNa marhite pandidion na badia i na so jadi hita losok patupa hatigoran di angka ulaonta be. Ndang holan angka hakim, ndang holan angka jaksa pinangidona tu hita domu tu ulaon patupa hatigoran i.
Alai ingkon dohot do hita sandiri manghangoluhon ngolu na tigor maradophon donganta jolma. Tarlumobi songon ruas ni HKBP naung hinophop ni Debata naung patigor hita marhite Jesus Kristus Sipaluanta i, na tongtong maniroi ngolunta marhite ulaon ni TondiNa Tondi Porbadia, jala marhite hamubaon ni pingkiranta gabe jolma na imbaru, mansai ringkot hita manghangoluhon ngolu na tigor/adil maradophon donganta jolma, jala mangulahon asi ni roha ni Debata maradophon angka donganta jolma.
III. Pangarimangrimangion
Beha do ngolunta nasailaon dohot sadarion mangalusi sungkunsungkun na mangihut on: Nunga tahangoluhon hatigoran dohot asi ni roha ni Debata di ngolunta di jabu, di ulaonta siganup ari, di parsaoranta sian na metmet sahat tu na umbalga dohot donganta jolma, nang donganta angka na tinompa na asing i, tarlumobi di partingkianta nuaeng di portibion on na lam mohop? Tapatupa do ngolu na marhatigoran maradophon donganta jolma? Tapatupa do asi ni roha maradophon donganta jolma?
Mansai ringkot do i ala olo do hita gabe parsidohot patupa ulaon na so tigor tu donganta jolma, adong na so apala tasangaja, alai adong do tong na tangkas tasangkapi. I do na binoto sian angka panindangion ni angka uluan ni huria na ro sian bahat bangso di parrapotannami ruas ni Komite Sentral Dewan Huria Saportibi, World Council of Churches (WCC) di Geneva, Swiss, di ari 21-27 Juni na salpu i. Mansai bahat do angka bangso di portibion, tarlumobi na ro sian Amerika dohot Eropa na manusai ngolu ni angka bangso asli, indegenous, marhite kolonialisme nang neo kolonialisme. Angka huria disi mangido angka bangso na manindos i asa mangongku dosanasida, marhite na marhamubaon, unang be manguduti ulaon na so tigor pinatupa nasida tu bangso na dijajah nasida.
Denggan ma tarimarimangi sungkunsungkun i. Di na ro alusta mandok ndang apala tahangoluhon dope ngolu na manghangoluhon hatigoran nang asi ni roha ni Debata, denggan do hita manangkapi dohot mangulahon hamubaon. Unang tadatdati. Molo ndang, baliksa tarpasupasu, gabe adopanta do Debata na patupa hatigoranNa maradophon hita di ariari na ro uju mangolu di portibion dope hita nang di ari sogot dung salpu ngolunta di portibion. Ndang tarbahen hita be mandok na marolopolop hita manipat ari marhitehite goarNa, jala timbul hita hinorhon ni hatigoran ni Debata. Ndang. Alai hansit ma tataon.
Molo nunga tataon panghorhon ni ulaon ni hatigoran ni Debata maradophon hita ala ndang tigor hita mangolu maradophon donganta jolma, tapangido ma tu Ibana asi dipalumehon Ibana tu hita asi ni rohaNa, asa boi muse marhangoluan na martua hita. Dipargogoi Debata ma hita ganup patupa pangarimangrimangion ni ngolunta. Amen.
(Penulis saat ini melayani sebagai pucuk pimpinan HKBP Pearaja Tarutung Sumatera Utara)
